Kierunkiem który odcisnął silne piętno na architekturze XX w. był neogotyk. Powstał w połowie XVIII w. jako konsekwencja romantycznego nawiązania do kultury średniowiecza, rozwoju badań nad sztuką tej epoki a także mody na powieść gotycką. Początkowo trend rozwijał się w Anglii, gdzie tradycja budowania w tym stylu trwa aż po czasy współczesne.
Neogotyk
Neogotyk w początkach swego istnienia znalazł silny wyraz w architekturze wiejskich siedzib i pawilonów, zlokalizowanych w ogrodach i parkach krajobrazowych. Wiek XIX przyniósł szerokie spektrum zastosowań dla tego stylu architektonicznego - od gmachów użyteczności publicznej, architektury sakralnej, po dekorację wnętrz, przemysł meblarski, grafikę użytkową a nawet rzemiosło artystyczne.
Budowle neogotyckie
Z uwagi na swoją specyfikę w różnych krajach przyjmował różne formy, nawiązując do właściwych danej kulturze wzorów z przeszłości. W Anglii oraz Niemczech neogotyk uzyskał status stylu narodowego. Liczne kościoły i katedry zbudowane w tym stylu znajdziemy w całych Niemczech. Do najbardziej znanych budowli, będących inspiracją dla neogotyku, należy katedra w Kolonii. W Pradze miłośnikom tego nurtu architektonicznego wypada odwiedzić Katedrę Św. Wita, siedzibę arcybiskupów praskich. Wrocław słynie z pięknego kościoła pod wezwaniem św. Michała Archanioła.
Sam styl neogotycki uważano za odpowiedni do budowy okazałych budynków użyteczności publicznej, z których większość doskonale znamy. Chodzi tu przede wszystkim o budynki parlamentu Węgier w Budapeszcie i Wielkiej Brytanii w Londynie. W Polsce na uwagę zasługuje min. budynek dworca kolejowego we Wrocławiu. Jeśli chodzi o najbardziej charakterystyczną różnicę pomiędzy neogotykiem i gotykiem, to jest nią prawdopodobnie inny sposób układania cegieł. Jak to wygląda w praktyce - możemy sprawdzić sami.
Eklektyzm
Kolejnym stylem architektonicznym, który odcisnął piętno na budownictwie XX w był eklektyzm. Samo słowo pochodzi z greckiego eklektikos, co znaczy tyle co "wybierający". Trend ten z powodzeniem łączy elementy z różnych epok, nie ma jednak ambicji, by prowadzić do nowej syntezy artystycznej.
Wykorzystanie stali
W drugiej połowie XIX wieku zaczęto masowo wykorzystywać stal jako materiał konstrukcyjny. Jednym z prekursorów nowego podejścia był Joseph Paxton, ogrodnik i architekt w jednej osobie. Jego najbardziej znanym dziełem był pawilon wystawowy Crystal Palace, wzniesiony w 1851 roku na Wystawę Światowa w Londynie. Zlokalizowany w Hyde Parku, szczycił się 92 tys. metrów kwadratowych powierzchni użytkowej. Miał długość 564 metrów i wysokość dochodzącą do 39 m. W 1936 roku spłonął doszczętnie.
Wieża Eiffla
Kolejnym pomnikiem architektury wykorzystującej stal jako główny element konstrukcyjny jest Wieża Eiffla. Gustaw Eiffel był francuskim inżynierem i konstruktorem, specjalizującym się w konstrukcjach żeliwnych i stalowych. Wniósł poważny wkład w powstanie obiektów takich jak most Aleksandra w Paryżu, liczne wiadukty i śluzy. Także słynna nowojorska Statua Wolności to jego dzieło.
Jednak największym dokonaniem Eiffla była słynna wieża o wysokości 300,5 metra i masie 7 tysięcy ton. Zlokalizowana na polu Marsowym, powstała w latach 1887-89 z okazji wystawy światowej. Do dziś jest jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów architektonicznych na świecie, niewątpliwym symbolem Paryża i jedną z jego największych atrakcji turystycznych.
Współcześnie same działki budowlane pod konstrukcję zbliżoną gabarytami do wieży Eiffla zajęłyby powierzchnię 15 hektarów. Dodatkowo zlokalizowanych w centrum miasta. Nietrudno zauważyć, że podobna konstrukcja współcześnie raczej nie powstanie, choćby ze względów ekonomicznych.
Komentarze