Marmur - rodzaje, właściwości, zastosowanie, cena marmuru

Marmur jest skałą metamorficzną (przeobrażoną), która powstała w wyniku przekształcenia się skał węglanowych (wapieni, dolomitów), które wystawione były na działanie odpowiednich warunków (wysoka temperatura i ciśnienie). Marmur składa się z minerałów węglanowych, zwłaszcza kalcytu (marmur kalcytowy) lub dolomitu (marmur dolomitowy). Jakie ma cechy charakterystyczne i zastosowanie?

Właściwości marmuru

Skład mineralny i sposób powstania zapewnia marmurom wysoką twardość - według skali twardości Mohsa ma współczynnik twardości w granicach 6-7 (cała skala ma 10 punktów).

Marmur ma charakterystyczny wygląd, który łatwo rozpoznać, zawdzięcza to specyficzny żyłkom, które przebiegają przez strukturę kamienia. To właśnie dzięki żyłkom niektóre marmury mają prawie jednolitą powierzchnię, a inne wyraźne wzory, tekstura marmuru jest bezładna - dlatego każdy marmur wygląda inaczej. Odznacza się on jednolitą krystaloblastyczną strukturą (blasty - kryształy rozwinięte w procesach metamorficznych), w której ziarna mineralne są niewidoczne lub słabo zauważalne. Marmury powstałe z takich samych skał wizualnie różnią się od siebie (np. z powodu odmiennych warunków, w jakich powstały). Po procesie polerowania marmury uzyskują trwały połysk.

Marmury różnią się od siebie kolorystyką. Można je spotkać w odmiennych odcieniach, począwszy od bieli, poprzez odcienie szarości, żółci, błękitu, a skończywszy na ciemnych odcieniach brązu i czerni.

Właściwości fizyczne marmuru

Parametry:

• gęstość - ok. 2 700 kg/m3,
• odporność na ściskanie - ok. 120 - 140 MPa (w zależności od rodzaju marmuru),
• nasiąkliwość - waha się w granicach 0 - 2% (zależności od rodzaju marmuru),
• wytrzymałość na zginanie - około 17-20 MPa (w zależności od rodzaju marmuru),
• twardość - 6-7 w 10-stopniowej skali twardości Mohsa.

Zasadniczo marmur jest mniej wytrzymały, mniej mrozoodporny, bardziej ścieralny i bardziej nasiąkliwy od granitu. Są jednakże odmiany bardzo odporne na skrajne temperatury. Oznacza to, że dobrze znoszą nie tylko mrozy, ale także ekspozycję na wysoką temperaturę. Bardzo ważną cechą marmuru jest fakt, że dobrze przewodzi ciepło. Ww. cechy warunkują miejsce oraz sposób wykorzystania marmuru.

W Polsce marmury występują głównie w Sudetach (okolice Kamiennej Góry, Stronia Śląskiego, Głuchołazów, Kłodzka).

Rodzaje marmuru

Marmur dzielony jest na różne rodzaje w zależności od składu, miejsca powstania, wyglądu.

• Jeżeli skałą wyjściową był czysty wapień - to marmur jest kalcytowy (kalcyt - CaCO₃).
• Jeżeli skałą wyjściową były dolomity - marmur jest dolomitowy (dolomit - CaMg(CO₃)₂).
• Jeżeli skałami wyjściowymi były wapienie z domieszkami - mamy do czynienia z szeregiem innych nazw, często powiązanych z domieszką, miejscem wydobycia lub kolorem.

Polskie marmury wydobywane w Sudetach dzielone są ze względu na kolor:

• białe (np. Biała Marianna, Biała Julianna),

• zielone (np. Zielona Marianna),
• błękitne (np. Niebieska Marianna),
• w różnych odcieniach szarości.

Zastosowanie marmuru?

Marmur ma najszersze zastosowanie w budownictwie, szczególnie w aranżacji wnętrz. Wynika to z jego właściwości oraz cenionego wyglądu. Z uwagi na to, że jest słabo odporny na działanie czynników atmosferycznych oraz kwasów, częściej wykorzystuje się go do wykończenia wnętrz niż do budowania elementów znajdujących się na zewnątrz. Marmury głównie są wykorzystywane jako kamień posadzkowy, wykładzinowy i dekoracyjny.

Marmury znajdują szerokie zastosowanie jako materiał:

• do wykonania podłóg,
• do wykańczania kuchni oraz łazienek,
• do produkcji blatów,
• do produkcji parapetów,
• do zabudowy kominków, półek itp.,
• do wykonywania dekoracji,
• do wyrobu kolumn, rzeźb, urn itd.

Na zewnątrz marmur może ulegać matowieniu, co powoduje nie tyle zniszczenie surowca, ile nieatrakcyjny wygląd. Ponadto umiejscowienie na zewnątrz wiąże się także z narażeniem na działanie większej liczby czynników mechanicznych. Marmur bowiem jest budulcem bardziej delikatnym niż granit, może ulec uszkodzeniu podczas działania czynnika mechanicznego, może też ulec tzw. wietrzeniu.

Podłoga z marmuru

Marmur jest często stosowany jako materiał do realizacji podłóg, szczególnie w kuchniach i łazienkach. Jest on bardzo efektowny. Z racji, że marmur dobrze przewodzi ciepło, idealnie sprawdza się jako wykończenie podłogi tam, gdzie zastosowane jest ogrzewanie podłogowe. Podłoga wykonana z marmuru może służyć długie lata. Należy liczyć się z tym, że mała odporność mechaniczna, to także mała odporność na zarysowania i uszkodzenia, które mogą uwidaczniać się podczas codziennej eksploatacji podłogi. Pomimo tej wady podłogi z marmuru z powodzeniem już od lat sprawdzają się m.in. w bankach, urzędach i instytucjach użyteczności publicznej. To niepodważalny argument, by zastosować ten rodzaj podłogi w domu.

Cena marmuru

Ceny marmuru są bardzo zróżnicowane, ponieważ zależą od wielu czynników, m.in.:

• pochodzenia marmuru,
• jego wyglądu, czyli barwy i wzoru,
• właściwości fizycznych danego marmuru,
• stopnia obróbki oraz grubości.

Cena za 1 m² podłogi marmurowej może wahać się zatem od około 300zł do 2000zł. Wszystko zależy od rodzaju marmuru, a także od jego grubości. Dla przykładu różnica w cenie między 1 m² płyty marmurowej o grubości 20 mm, a o grubości 30 mm może sięgać nawet 300 - 400zł. Cena wykończenie łazienki marmurem zależy od tego, jaka jego forma zostanie wybrana. Najtańsza jest mozaika z marmuru, którą można kupić już za 100 zł za 1 m². Cena płytek marmurowych, wielkością przypominających płytki ceramiczne, wynosi około 200 - 300 zł za 1 m².