Mieszanie kolorów - barwy podstawowe, pochodne i dopełniające

Koło barwKolory może mieszać każdy, jedni robią to metodą prób i błędów inni korzystają z pomocy "naukowych", a jeszcze inni szukają gotowych porad. Jednym z narzędzi, które nam pomoże bezbłędnie mieszać kolory jest koło barw, które można kupić w sklepie z farbami, wydrukować z internetu, bądź stworzyć samodzielnie. Ostatnie rozwiązanie jest najbardziej pracochłonne, ale też pozwoli w praktyce sprawdzić jak powstają kolory, będzie to doświadczenie przydatne przy każdym malowaniu.

Aby zrozumieć proces powstawania barw, należy zacząć od początku, czyli barw początkowych, z których możemy stworzyć nieskończone koło barw, czyli nieskończenie wiele kolorów, właściwie każdy kolor jaki istnieje i jeszcze nie istnieje powstaje z tych trzech kolorów którymi są:

  • żółty
  • czerwony
  • niebieski.

Kolor biały, który nie pojawia się w barwach początkowych jest uważany przez specjalistów od tworzenia kolorów jako pasmo światła białego, które wpływa na to jak odbieramy (widzimy) inne kolory. Tyle teorii, w praktyce możemy uznać, że kolor biały jest jednym z początkowych kolorów, bo to właśnie za jego pomocą możemy zmieniać odcień barw początkowych. Wracając do właściwych barw początkowych można je podzielić na dwie kategorie barwy ciepłe do których należy czerwona i żółta oraz niebieska - będąca zimnym kolorem. Informacja ta jest o tyle ważna, że podczas mieszania kolorów przewaga barwy o danej temperaturze będzie miała wpływ na to czy stworzymy kolor ciepły czy zimny.

Mieszamy kolory - czyli jaką barwę uzyskamy z pomieszania

Zaczynamy od od trzech kolorów początkowych, z których stworzymy pochodne i uzupełniające. Być może brzmi to skomplikowanie ale zapraszamy do wspólnej zabawy. Wystarczy tylko przygotować sobie trzy farby takie, które łatwo się miesza, są miękkie i można część farby przełożyć na kartkę (plakatówki, akrylowe lub olejne) w podstawowych kolorach i kartkę papieru. Jeśli ktoś skusi się sprawdzić w praktyce jak powstają kolory, najlepiej jest stworzyć z trzech trójkątów niewielkie koło, które będzie nam rosło wraz powstawaniem nowych barw.

  • żółty i czerwony = pomarańczowy
  • czerwony i niebieski = fioletowy
  • niebieski i żółty = zielony

Po zmieszaniu trzech początkowych barw nasze koło kolorów powiększyło się o kolejne trzy nazywane pochodnymi, w ten sposób stworzyliśmy barwy czyste do których zaliczamy: żółty, czerwony, niebieski (początkowe) zielony, pomarańczowy i fioletowy (pochodne).

Teraz do dyspozycji mamy już sześć kolorów z których powstaną barwy dopełniające, które tworzymy poprzez zmieszanie:

  • niebieski i pomarańczowy da nam kolor granatowy
  • z czerwonego i zielonego otrzymamy kolor brązowy
  • fioletowy i żółty to mix, z którego otrzymamy kolor khaki.

Teraz można przejść do tworzenia barw złamanych, które to powstają z pomieszania barw początkowych, pochodnych i dopełniających, ilość tych ostatnich będzie decydowała o odcieniu barw złamanych. Mieszając kolory zawsze należy pamiętać, że ilość dodanej barwy ciepłej będzie decydowała, czy dany kolor będzie ciepły czy zimny, ponadto samo wymieszanie barw w sposób prawidłowy nie gwarantuje sukcesu. Pamiętajmy, że każdy kolor jest ściśle związany ze światłem, a więc w ciemnym pomieszczeniu będzie ciemniejszy, bardziej intensywny, w jasnym, jaśniejszy - niekiedy zbyt soczysty i męczący. Oczywiście zasada ta dotyczy głównie mocnych barw.

Jak zrobić kolorowe ściany z białej farby i pigmentów

Dla osób, którym marzy się niepowtarzalny kolor ścian lub pragną jedno pomieszczenie pomalować różnymi odcieniami jednego koloru doskonałym rozwiązaniem jest samodzielne wymieszanie białej farby z kolorowym pigmentem. Jednak tą czynność należy wykonywać bardzo rozsądnie i małymi kroczkami. Najlepiej, jeśli do białej farby dodajemy po jednaj kropli pigmentu i dokładnie mieszamy całość, jeśli kolor jest nadal za jasny lub zbyt mało intensywny dodajemy kolejną kroplę mieszamy i tak do uzyskania pożądanego efektu. Do mieszania najlepiej sprawdzi się wiertarka z mieszadłem, stary mikser kuchenny (w każdym razie taki, z którego już w kuchni nie będziemy korzystać lub drewniana chochla i dużo energii). Doskonałym pomysłem  jest również zapisywanie proporcji na wypadek jeśli farby zabraknie i będzie trzeba dorobić, gdyż na przypadek lepiej nie liczyć, a ponadto kolor na ścianie zawsze wygląda inaczej niż ten w puszce.

Przykłady

  • różne odcienie bieli - lodową biel uzyskamy z połączenia białego z kilkoma kroplami niebieskiego (najbezpieczniej jest zacząć od jednej), przybrudzoną uzyskamy jeśli dodamy kilka kropli szarego, zaś wpadającą w écru z dodatkiem żółtego;
  • szarości to mieszanka bieli z czernią (uwaga czarny to bardzo mocny pigment - więc należy być ostrożnym);
  • popiel wpadający w niebieski lub fioletowy to odpowiednio szary z dodatkiem pigmentu fioletowego lub niebieskiego;
  • brzoskwiniowy to mieszanka delikatnego żółtego z czerwienią, jeśli kolor jest zbyt jaskrawy można go zmiękczyć bielą;
  • modne pastelowe kolory uzyskamy z połączenia bieli z danym pigmentem, fachowcy twierdzą, że pastele tworzone za pomocą pigmentów są znacznie ładniejsze niż w przypadku tych gotowych.

Jeśli chcemy stworzyć pomieszczenie, w którym każda ściana będzie miała inny ocień, najlepiej zacząć od tej najjaśniejszej, której kolor mieszamy najpierw, potem do farby dodajemy kolejną porcję pigmentu itd. (najlepiej jest odlać do przezroczystej nakrętki odrobinę farby na wzór, by mieć porównanie, a następnie do całości dodać pigment ponownie zaczynając od jednej kropli, mieszać i porównywać z poprzednią, wszystkie czynności powtarzamy aż do pomalowania ostatniej ściany).

Jak nie marnować farby?

Korzystając z uwag zawartych na wstępie można wykorzystać farby, które zostały po malowaniu i stworzyć nowe barwy np. do ozdobienia jednej ze ścian  lub stworzyć wielobarwną aranżację, w której każda ściana będzie miała inny kolor, gdyż prawdopodobnie z resztek farby całego pomieszczenia się nie pomaluje.

Komentarze